2.3.2 Den armensk katolske kyrkja

Den armensk apostoliske kyrkja er i dag ikkje det einaste kyrkjesamfunnet som feirar gudsteneste etter den armenske riten. Det finns også ei armensk katolsk kyrkje med mellom 344.00[22] og 540 000 medlemmer[23]. Det armenske kongeriket i Kilkilia hadde gode kontaktar til Europa og den romerske kyrkja. I 1307 vedtok synoden i Sis ein union med den romerske kyrkja som leia til ei latinisering av den armenske kyrkje og som leia til større protester blant anna i Jerusalem. Unionen blei stadfesta i Adana i 1316 og Sis i 1342. Men frå 1344 blei motstanden sterkare og sterkare slik at ein på ei synode i Sis 1361 vedtok å avslutte unionen. Kyrkja gjekk etter det i sterkare grad tilbake  til sine armenske røter. I 1439 gjekk ein armensk delegasjon på konsilet i Firenze med på ei ny union, men den blei aldri godkjent  av den armenske kyrkja. Først i 1740 gjekk fire armenske bispedøme inn i ein varig union med den romerske kyrkja og paven forfremja ein av biskopane til patriarken av Kilkila. Allereie i 1750  blei setet for dette patriarkatet flytta til klosteret Bzommar i Jounieh ved Beirut i Libanon. I 1867 blei patriarkatet flytta til Istanbul. I 1870 etter det første vatikanske konsilet gjekk fleire medlemmer av den armensk katolske kyrkja over til den armensk apostoliske kyrkja. Under folkemordet 1915-1922 døde cirka 100.000 armensk katolske kristne og halvparten av prestane. I 1928 tok patriarken igjen setet sitt i Bzommar.

Det armensk katolske patriarkatet har ein filial i Jerusalem[24] og eit kapell[25]. Begge kyrkjesamfunna, det armenskapostoliske og det armensk katolske samarbeider godt til det beste for det armenske fellesskapet[26]. Portnaren fortel at den armensk - apostoliske patriarken og den armensk – katolske presten i Jerusalem også er gode venner som personar.