8. Oppsummering – fellestrekk
”For at vi skal kome til denne trua, er det gitt ei teneste for å lære evangeliet og forvalte sakramenta. For ved Ordet og sakramenta som midlar blir Den Heilage Ande gitt, han som verker trua, kor og når Gud vil, i dei som høyrer evangeliet, nemleg at Gud, ikkje for våre fortenester si skuld, men for Kristi skyld, rettferdiggjer dei som trur at dei blir tatt til nåde for Kristi skuld. Gal 3, 14:’ så vi ved trua skulle få Anden som var lova’.” [90]
Det er dette prestane opplever som eit grunnlag for prestetenesta si og det er ” konstituerende for kirken ”[91]. Utover gudstenestene er kyrkjelege handlingar nok alle plassar ein viktig arena for dette. Det er nok stor skilnad på kor mange av dei den enkelte presten utfører i løpet av eit år. Alle plassar er kyrkjelydane og presten ganske einige i prioriteringa av arbeidsoppgåvene, men det er i Noreg dei har minst innverknad på desse oppgåvene. Også når det gjeld vurderinga av omfanget av prestegjerninga og korleis den utførast er det nok så små forskjellar. Det ser ut som om prestane er godt planta i kyrkjelydane sine og forventningane der og at dei eg snakka med i kyrkjelyden, har eit realistisk bilete av prestetenesta.
Alle prestane er familiefedrar som prøver å få til ein balanse mellom yrke og familie, men det er nok lagt best til rette for dette i Noreg. Dei på kontinentet jobbar nok langt meir og mykje meir på kveldstid og i helgane.
Presten blir nok sett på som leiar og den lokale representanten for kyrkja. Men det er nok ein del skilnad i korleis og kva presten verkeleg leiar og representerer. Her skil Noreg seg ut med sine ”ulike resonnementer omkring prestens ledelsesansvar”[92] og med eigne daglege leiarar og leiarar på kvar sine arbeidsfelt. Medan presten berre er leiar gjennom forkynninga og som ein slags prosjektleiar. Det er kanskje difor vi i Noreg har dei mest kompliserte strukturane.
I Tsjekkia og Tyskland la eg merke til at presten i større grad blir ein ressursperson for dei mange frivillige som tør å engasjere seg i kyrkja.
Alle prestar har kyrkjesamfunnet som arbeidsgivar og lønna blir finansiert enten frå statsbudsjettet, ein eigen kyrkjeskatt eller ein kombinasjon av dei to. Dei andre kyrkjelege tilsette har ein anna arbeidsgivar og likevel kan presten på kontinentet vere dagleg leiar for dei. Kanskje fungerer dette fordi råda og dei lokale kyrkjelydane har større innverknad på kven som blir prest på staden og arbeidsplanane og instruksane til prestane.